O fenomenie kina. Wystawa w MHF w Krakowie
"Efekt Φ" to nowa wystawa w Muzeum Historii Fotografii w Krakowie poświęcona fenomenowi kina i jednocześnie pierwsza duża prezentacja kolekcji sprzętu kinematograficznego znajdującego się w zbiorach tej placówki.
Autorem wystawy, łączącym równocześnie funkcje artystyczne, kuratorskie oraz badawcze jest Janek Simon, jeden z najciekawszych współczesnych polskich artystów. Do kluczowych idei poruszanych przez autora ekspozycji i jednocześnie wpisujących się we współczesną refleksję nad "kulturą wizualną" należą problemy relacji pomiędzy historią idei projekcji ruchu a jej społecznym funkcjonowaniem, rozwojem technologii i zmieniającymi się indywidualnymi potrzebami.
Tytułowy efekt Φ to iluzja płynnego ruchu pojawiająca się w momencie wyświetlania serii nieruchomych obrazów z częstotliwością co najmniej 16 klatek na sekundę. Wykorzystanie tego, wynikającego z percepcyjnej niedoskonałości ludzkiego oka, efektu otworzyło drogę do powstania jednego z najbardziej znaczących zjawisk współczesnej kultury, czyli kinematografii. Możliwość przedstawienia świata przy pomocy ruchomego obrazu pozwoliła stworzyć nowe narzędzia i języki dla opowiadania historii, tworzenia mitów, komunikacji międzyludzkiej, budowy i krystalizacji tożsamości czy wreszcie zmian społecznych, a nawet politycznych rewolucji.
Autor wystawy próbuje przyjrzeć się historii tego zjawiska z kilku perspektyw. Interesuje go historia obiektów i ich materialność, to jak wyglądają i z czego są zrobione. Analizuje także społeczne znaczenie poszczególnych wynalazków, ich popularyzację i przenikanie przez różnego rodzaju bariery klasowe i profesjonalne. Zastanawia się jak kinematografia i jej aparaty zmieniły sposoby komunikowania się i wpłynęły na rolę obrazu w polityce. Janek Simon patrzy także na rozwój filmowej technologii, na konkretne momenty innowacji, które pozwalały na rozwój tego pola i jego narzędzi.
Wystawie towarzyszy pierwsza duża prezentacja kolekcji sprzętu kinematograficznego znajdującego się w zbiorach MHF. Jak prawdopodobnie każda kolekcja, także i ta nieustannie się wzbogaca pozostając jednocześnie ciągle niekompletną. Ponieważ pokaz jest tworzony przez artystę wizualnego, a nie kuratora czy historyka dizajnu, pozwolił on sobie na użycie pewnej licentia poetica - niektóre obiekty na wystawie zostały odtworzone stając się rekonstrukcją konkretnych urządzeń lub rekonstrukcją fantazji na temat przełomowych dla historii kina artefaktów.
Wystawa "Efekt Φ" zorganizowana jest w ramach projektu "Klucz do magazynu". To różnorodne działania bazujące w całości na zbiorach MHF, obejmujące wystawy, publikacje, badania naukowe, warsztaty dla różnych grup wiekowych i środowisk.
Pierwsze wydarzenie w ramach programu towarzyszącego wystawie "Efekt Φ" odbędzie się 8 grudnia o godz. 11. Będzie to warsztat edukacyjny dla dzieci "Robimy kino".
Wystawa "Efekt Φ" będzie czynna od 4 grudnia 2013 do 30 marca 2014.
