10 lutego 1919 r. Pierwsze posiedzenie Sejmu II Rzeczpospolitej

"Dzisiaj mamy wielkie święto narodu, święto radości po długiej ciężkiej nocy cierpień. W tej godzinie wielkiego serc polskich bicia czuję się szczęśliwym, że przypadł mi zaszczyt otwierać Sejm polski, który znowu będzie domu swego ojczystego jedynym panem i gospodarzem" – powiedział w wygłoszonej mowie ówczesny Naczelnik Państwa Józef Piłsudski.

Ogłoszone przez Piłsudskiego jeszcze w listopadzie 1918 roku wybory parlamentarne odbyły się 26 stycznia 1919 roku. Jednak nie wszędzie, gdyż wiele okręgów wyborczych znajdowało się jeszcze poza polską kontrolą.

Wybory miały być powszechne, równe, proporcjonalne, bezpośrednie i tajne. Prawo do udziału w nich otrzymali wszyscy obywatele, którzy ukończyli 21. rok życia, bez względu na płeć, wyznanie czy narodowość. Tym samym odradzająca się Polska była jednym z pierwszych europejskich krajów, które przyznało prawo wyborcze kobietom.

Reklama

Frekwencja w pierwszych wyborach w II Rzeczpospolitej, które ze względu na sytuację polityczną przeprowadzono jedynie na terenach dawnego Królestwa i Galicji Zachodniej, była bardzo wysoka i nie spadła poniżej 60 procent, w niektórych miejscowościach osiągając nawet 90 procent. W sumie w wyborach zagłosowało około 5 milionów Polaków.

Najwięcej głosów zdobył Narodowy Komitet Wyborczy Stronnictw Demokratycznych, czyli Narodowa Demokracja (116 mandatów). Poza tym w Sejmie znalazły się Stronnictwo Ludowe "Wyzwolenie" (57 mandatów), Polskie Stronnictwo Ludowe "Piast" (46), Polska Partia Socjalistyczna (32), Klub Polskiego Zjednoczenia Ludowego (27), Klub Pracy Konstytucyjnej (18), Narodowy Związek Robotniczy (16), Polskie Stronnictwo Ludowe-Lewica (13), Klub Żydowski (10), Klub Niemiecki (2) oraz czterej posłowie bezpartyjni.

10 lutego 1919 roku miało miejsce pierwsze posiedzenie Sejmu, które dzień wcześniej poprzedziło nabożeństwo, co było ukłonem w stronę parlamentarnej tradycji Rzeczpospolitej Obojga Narodów.

          

Gdzie obradował pierwszy Sejm? W budynku byłego rosyjskiego Instytutu Aleksandryjsko-Maryjskiego Wychowania Panien. Była to oczywiście siedziba tymczasowa.

"Panowie posłowie! Półtora wieku walk, krwawych nieraz i ofiarnych, znalazło swój tryumf w dniu dzisiejszym. Półtora wieku marzeń o wolnej Polsce czekało swego ziszczenia w obecnej chwili. Dzisiaj mamy wielkie święto narodu, święto radości po długiej ciężkiej nocy cierpień. W tej godzinie wielkiego serc polskich bicia czuję się szczęśliwym, że przypadł mi zaszczyt otwierać Sejm polski, który znowu będzie domu swego ojczystego jedynym panem i gospodarzem. Radość dnia dzisiejszego byłaby stokroć większą, gdyby nie troska, że zbieracie się w chwili niezwykle ciężkiej. Po długiej, nieszczęsnej wojnie świat cały, a z nim i Polska, czekają z tęsknotą upragnionego pokoju. Tęsknota ta w Polsce dziś ziścić się nie może. Synowie Ojczyzny muszą iść, by bronić granic i zabezpieczyć Polsce swobodny rozwój" - powiedział otwierając pierwsze posiedzenie Sejmu Naczelnik Państwa Piłsudski.

Zgodnie ze zwyczajami parlamentarnym prowadzenie obrad Sejmu - do czasu wybrania marszałka - przejął najstarszy z posłów. Był nim książę Franciszek Radziwiłł, były prezes Koła Polskiego w parlamencie Rzeszy.

INTERIA.PL
Dowiedz się więcej na temat: II Rzeczpospolita | Sejm RP
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama