15 maja 1934 r. Kardynał August Hlond powołuje Radę Społeczną przy Prymasie Polski

„Do zagadnień społecznych miał wielkie zainteresowanie” – tak po latach wspominał dzieło prymasa Augusta Hlonda kardynał Stefan Wyszyński. Utworzona Rada Społeczna przy Prymasie Polski zajmowała się aktualnymi problemami społeczno-gospodarczymi z jakimi borykało się młode państwo polskie. Popularyzując społeczną myśl Kościoła w polskim społeczeństwie, opierała się na encyklice „Quadragesimo Anno” papieża Piusa XI.

Encyklika ogłoszona została w 1931 r., w 40. rocznicę encykliki Leona XIII "Rerum novarum". W świecie narastał kryzys gospodarczy a ówczesne struktury społeczne i politycy nie potrafili temu zaradzić. Papież wskazywał na konieczność reformy systemu kapitalistycznego, poprawę sytuacji materialnej ludzi pracy tak, by wynagrodzenie zapewniało zaspokojenie potrzeb rodziny.

"Supremacja gospodarcza, która w ostatnich czasach zajęła miejsce wolnej konkurencji (...) stanowi jakby siłę i potęgę wybuchającą; aby wyszła na korzyść ludzkości, musi być silnie okiełznana i mądrze kierowana; nie może zaś ani okiełznać się ani sobą kierować sama. Potrzeba więc wyższych i szlachetniejszych sił, które by supremację gospodarczą mocna i roztropną rządziły ręką: są nimi sprawiedliwość i miłość społeczna. Dlatego z nieubłaganą należy koniecznością urządzenia państwowe a tym samym urządzenia całego życia społecznego tym zaprawić poczuciem sprawiedliwości, które by stało się twórczym, czyli utworzyło porządek prawno społeczny, kształtujący nie jako całe życie gospodarcze" - głosiła encyklika.

Reklama

Prymas August Hlond podejmował tę tematykę nie tylko w homiliach Rada Społeczna przy Prymasie Polski wydawała dokumenty odnoszące się do realnych problemów Polski m.in.: "Wytyczne w sprawie organizacji zawodowej społeczeństwa" (1935), "Deklaracja w sprawie stanu gospodarczo-społecznego wsi polskiej" (1937), "Deklaracja o uwłaszczeniu pracy" (1939). W skład Rady Społecznej wchodzili m.in. ks. Antoni Szymański, Leopold Caro, Ludwik Górski, Czesław Strzeszewski, ks. Stefan Wyszyński i ks. Jan Piwowarczyk - tłumacz encykliki, która z jego komentarzem ukazała się w roku 1935.

Prymas Hlond nie ukrywał swych poglądów społecznych m.in. na konieczność przeprowadzenia reformy rolnej, za co było ostro krytykowany przez konserwatywne ziemiaństwo. Pisał o tym prymas Stefan Wyszyński (członek Rady Społecznej od 1937 r.), wspominając: "Był zdecydowanym przeciwnikiem wielkiej własności. Stanowisko swoje określił na Radzie Społecznej przy Prymasie Polski, gdy był duchem ożywczym powstającej deklaracji Rady Społecznej o rozdrobnieniu własności rolnej, nawet kościelnej. Z tego powodu bardzo naraził się ziemiaństwu, które nie szczędziło Prymasowi zarzutów, że «komunizuje Polskę». Nawet duchowieństwo w tych diecezjach, gdzie istniały wielkie beneficja, odnosiło się do deklaracji Rady Społecznej - z wielkim oporem". Z racji tych poglądów na zjazdach ziemiaństwa nazywano nawet kardynała Hlonda - "Czerwonym Kardynałem".

W szesnastą rocznicę śmierci kardynała prymasa Augusta Hlonda (1964 r.) prymas Wyszyński mówił w okolicznościowym kazaniu: "Kardynał Prymas Hlond pracował zawsze z głęboką perspektywą w dal. Widział nie tylko to, co się dziś dzieje. On widział przyszłość.(...) Pracował dla niej przed wojną, gdy organizował apostolstwo świeckich, gdy skupiał przy sobie w Radzie Społecznej przy prymasie najwybitniejszych naukowców i działaczy katolickich(...)".

AS

INTERIA.PL
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy