19 kwietnia 1950 r. Utworzono Urząd ds. Wyznań - oficjalne narzędzie do walki z Kościołem.

Przy Prezydium rady Ministrów powołano Urząd do spraw Wyznań, który miał się zajmować realizacją polityki wyznaniowej komunistycznego państwa. Oficjalnie nadzorował działalność Kościołów działających w Polsce i miał usprawnić relacje między instytucjami państwa a Kościołami, w rzeczywistości zajmował się zwalczaniem Kościoła i obecności wszelkich przejawów religii w życiu publicznym.

Przy Prezydium rady Ministrów powołano Urząd do spraw Wyznań, który miał się zajmować realizacją polityki wyznaniowej komunistycznego państwa. Oficjalnie nadzorował działalność Kościołów działających w Polsce i miał usprawnić relacje między instytucjami państwa a Kościołami, w rzeczywistości zajmował się zwalczaniem Kościoła i obecności wszelkich przejawów religii w życiu publicznym.

Działał poprzez terenowe agendy - na szczeblu wojewódzkich, miejskich i powiatowych rad narodowych. Urząd dzielił się na trzy wydziały: Ogólny, Wyznania rzymskokatolickiego, Wyznań nierzymskokatolickich, a te z kolei na referaty. W strukturze Urzędu istniały także dwa samodzielne referaty: Nadzoru Stowarzyszeń Wyznaniowych i Nadzoru Funduszu Kościelnego.

Na czele UdsW stał dyrektor, powoływany i odwoływany przez premiera. Pierwszym dyrektorem UdsW został Antoni Bida, który przyszedł do nowej instytucji z Głównego Urzędu Kontroli Prasy, Publikacji i Widowisk, czyli cenzury, gdzie był szefem. Ostatnim dyrektorem był Władysław Loranc, b. kierownik Wydziału Ideologicznego KC PZPR. Jerzy Kuberski, który kierował urzędem w latach 1980-1982, został w 1989 r. - po wznowieniu stosunków dyplomatycznych - , zapewne ze względu na swoje kompetencje, pierwszym ambasadorem RP przy Stolicy Apostolskiej.

Reklama

Urząd do Spraw Wyznań ściśle współpracował ze wszystkimi ministerstwami, gdy tylko w grę wchodziły relacje na styku Kościół - Państwo. W porozumieniu z Ministerstwem Finansów określano wysokość podatków płaconych przez Kościół, z Ministerstwem Obrony ustalano listy kleryków powoływanych do wojska, z Ministerstwem Oświaty prowadzono nadzór nad punktami katechetycznymi a z Ministerstwem Budownictwa ustalano zasady dotyczące budowy nowych kościołów. Urząd współpracował ściśle z MSW i SB prowadząc inwigilację duchowieństwa.

Interesującym przykładem takiej działalności jest notatka Urzędu ds. Wyznań, w której dokonano oceny listu wielkopostnego Kardynała Wyszyńskiego do duchowieństwa i wiernych o zagrożeniu moralności Narodu z 9 marca 1968 roku: "(...)List wielkopostny stanowi pierwszą publiczną i oficjalną zapowiedź realizacji tematów roku. Jest on dokumentem politycznym i nie ma w nim zupełnie akcentów pozytywnych, które występowały np. w podobnym liście w roku ubiegłym.

Wady społeczne, które są faktem, zostały w liście gigantycznie zdemonizowane, dlatego obraz jest ponury — świadomie i zamierzenie. W liście za wszelkie zło odpowiedzialni są rządzący, Kościół natomiast jest jedyną siłą, która może uratować naród od upadku. Kardynał mówi ciągle o przymusowym, narzuconym ateizmie i laicyzacji o zaplanowanej deprawacji społeczeństwa, szczególnie młodzieży. Przy czym w liście tym ateizm jest wadą społeczną, na równi z nikotynizmem czy alkoholizmem, z którą trzeba podjąć energiczną walkę. List kardynała Wyszyńskiego jest zatem drugim krokiem kampanii pośrednio wymierzonej przeciwko socjalistycznemu porządkowi społecznemu.(...)".

Urząd do spraw Wyznań został zlikwidowany 23 listopada 1989 r.

AS

INTERIA.PL
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy