22 października 1914 r. Powstała Polska Organizacja Wojskowa

Walka o niepodległość Polski i przygotowanie kadr dla przyszłego Wojska Polskiego – takie cele stawiała Józef Piłsudski przez Polską Organizacją Wojskową.

Piłsudski rozpoczął tworzenie tajnej organizacji zbrojnej w Królestwie Polskim już w sierpniu 1914 roku. Bazą dla przyszłych szeregów polskiej armii był Związek Walki Czynnej i Polskie Drużyny Strzeleckie.

Początkowo organizacja nie miała nazwy. 22 października 1914 roku to się zmieniło. Wtedy to Piłsudski oddelegował podporucznika Tadeusza Żulińskiego z 1 pułku piechoty Legionów na komendanta Polskiej Organizacji Wojskowej, bo taką nazwę legionista wymyślił dla tajnego zrzeszenia. Dodajmy, że Żuliński zmarł 5 listopada 1915 roku w wyniku ciężkiej rany odniesionej 29 października 1915 w czasie walk pod Kamieniuchą.

Reklama

Deklarację POW napisał natomiast Piłsudski. "Celem POW jest zdobycie niepodległości Polski drogą walki zbrojnej" - stanowił artykuł pierwszy deklaracji. Dalej pismo przekonywało, że obecnie (to jest jesienią 1914 roku) "największym wrogiem jest Rosja"

Działając na terenie zaboru rosyjskiego organizacja  podzielona była na okręgi, podporządkowane komendantom w Warszawie, Lublinie, Płocku, Radomiu i Siedlcach. Pod koniec 1914 roku powstały również oddziały POW w Petersburgu i Kijowie

Po opuszczeniu Królestwa Polskiego przez wojska rosyjskie część członków POW ujawniła się i razem z komendantem Żulińskim weszła w skład I Brygady Legionów. Jednak większa część członków pozostała w konspiracji.

Na czym polegała działalność POW? Przede wszystkim były to szkolenia i werbowanie nowych członków. Na początku 1917 roku liczba członków organizacji wynosiła 17 tysięcy osób, a w październiku 1918 roku ponad 30 tysięcy. Do pewnego czasu prowadzono również działania dywersyjne, polegające na niszczeniu torów kolejowych, mostów, linii telefonicznych oraz zbrojnych akcjach na urzędy rosyjskie.

Po rewolucji lutowej w Rosji najgroźniejszym przeciwnikiem w walce o niepodległość Polski stały się dla POW Niemcy i Austro-Węgry. Choć unikano konfliktów z okupacyjnymi władzami austriackimi i niemieckimi, to jednak dochodziło do licznych aresztowań członków POW. Z tego powodu ponownie doszło do konspiracji organizacji.

W październiku 1918 roku POW dokonało licznych zamachów na niemieckie patrole i posterunki policji w Warszawie. Ich celem było przede wszystkim zdobycie broni i pieniędzy na działalność organizacji. Do najgłośniejszych akcji należał napad na pociąg pod Bąkowcem.

W październiku i listopadzie 1918 roku POW aktywnie uczestniczyła w przejmowaniu władzy na ziemiach polskich. W grudniu organizacja weszła w skład powstającego Wojska Polskiego.

INTERIA.PL/PAP
Dowiedz się więcej na temat: Polska Organizacja Wojskowa
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy