1956 r. Kalendarium wydarzeń w Polsce

W Radomiu dochodzi do strajków i zamieszek, Wchodzi ustawa o amnestii dla więźniów politycznych, odbywa się pierwszy po erze stalinowskiej koncert jazzowy. Oto kalendarium 1956 roku.

5 stycznia 1956 roku powstanie w Warszawie Klubu Krzywego Koła.

28 stycznia 1956 roku I posiedzenie Doradczego Komitetu Politycznego Państw-Stron Układu Warszawskiego w Pradze - zgoda na utworzenie Narodowej Armii Ludowej NRD.

31 stycznia 1956 roku ucieczka do Berlina Zachodniego Seweryna Bielera, bliskiego współpracownika Jakuba Bermana.

4 lutego 1956 roku w Sali Kongresowej PKiN odbywa się pierwszy po erze stalinowskiej koncert jazzowy.

11 lutego 1956 roku nota rządu PRL do rządu USA protestująca przeciw wysyłaniu nad terytorium Polski amerykańskich balonów z literaturą antypaństwową. Akcję balonową prowadziło Radio Wolna Europa, przesyłano tą drogą m.in. broszury z relacją J.  Światły.

Reklama

6 marca 1956 roku zwolnienie z więzienia Mariana Spychalskiego.

11 marca 1956 roku "Po prostu" publikuje artykuł Na spotkanie ludziom z AK - pierwszy głos w sprawie rehabilitacji AK-owców.

12 marca 1956 roku śmierć Bolesława Bieruta (podczas pobytu w Moskwie na XX Zjeździe KPZR).

15 marca 1956 roku uznanie dnia pogrzebu (16 III) Bolesława Bieruta za dzień wolny od pracy.

20 marca 1956 roku Edward Ochab zostaje wybrany I sekretarzem PZPR.

6 kwietnia 1956 roku krytyka przez Edwarda Ochaba decyzji o aresztowaniu w 1951 roku Władysława Gomułki.

 9 kwietnia 1956 roku rozszerzenie uprawnień dyrektorów państwowych przedsiębiorstw  przemysłowych.

23 kwietnia 1956 roku aresztowanie byłego wiceministra bezpieczeństwa publicznego Romana Romkowskiego.

27 kwietnia 1956 roku ustawa o  amnestii. Skorzysta z niej ok. 30 tys. więźniów politycznych.

Przyjęcie ustaw: o warunkach dopuszczalności przerywania ciąży, o zwalczaniu alkoholizmu, o prawach i obowiązkach nauczycieli ("Karta Nauczyciela").

28 kwietnia 1956 roku ponowne badanie spraw: Stanisława Tatara, Mariana Utnika, Stanisława Nowickiego, Jerzego Kirchamayera, Stefana Mossora, Franciszka Hermana, Mariana Jureckiego, Władysława Romana i Szczepana Wacka wykazało, że dowody, na których oparto skazanie tych osób, uzyskane zostały na skutek stosowana niedopuszczalnych  metod śledztwa.

30 kwietnia 1956 roku uroczyste otwarcie Warszawskiego Ośrodka Telewizyjnego (program 3 razy w tygodniu, łącznie 13,5 godziny).

3 maja 1956 roku ustąpienie  Jakuba Bermana, "szarej  eminencji"  w kierownictwie PZPR. Odpowiadał m.in. za działalność Ministerstwa Bezpieczeństwa Publicznego i UB.

9 maja 1956 roku pierwsze po uwolnieniu spotkanie  Władysława  Gomułki z przedstawicielami kierownictwa PZPR.

Polski kolarz, Stanisław Królak zostaje zwycięzcą Wyścigu Pokoju.

19 maja 1956 roku powołanie Polskiego Komitetu ds. Organizacji Narodów Zjednoczonych dla Wychowania, Nauki i Kultury (UNESCO).

24 maja 1956 roku inauguracja w Krakowie "Cricot-2", teatru Tadeusza Kantora.

29 maja 1956 roku list Władysława Gomułki do Biura Politycznego podtrzymujący  "tezy  z  1948  roku" i domagający się umożliwienia mu wystąpienia na plenum KC PZPR.

8 czerwca 1956 roku na emigracji umiera śmiercią samobójczą Jan Lechoń, poeta.

 

14 czerwca 1956 roku powrót do Polski Stanisława Cata-Mackiewicza, publicysty, byłego emigracyjnego premiera.

 21 czerwca 1956 roku Teatr Narodowy z Warszawy prezentuje w Paryżu Kordiana w programie  "Teatru  Narodów".

28 czerwca 1956 roku wydarzenia w Poznaniu. Rozpoczęły się o 6.30 strajkiem w Zakładach im. Stalina (H. Cegielskiego). Robotnicy żądali podwyżki płac i obniżki cen. Po wyważeniu bram uformowano kilkunastotysięczny pochód, do którego dołączyły się załogi innych zakładów pracy. Do godziny 9.00 w pobliżu budynku Miejskiej Rady Narodowej i KW PZPR zbierał się tłum. Śpiewano Rotę, Boże coś Polskę, pojawiły się transparenty z hasłem "Chleba i wolności". Na wieść o aresztowaniu delegacji załoga Cegielskiego, która udała się dzień wcześniej z postulatami robotniczymi do Warszawy, tłum wtargnął do siedzib MRN i KW PZPR. Zdobyto również więzienie  przy  ulicy  Młyńskiej, a także jego zbrojownię. Następnie rozpoczęto atak na gmach Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa. Tam też około 11.00 padły pierwsze strzały. W sumie w Poznaniu zginęło 74 osoby, a kilkaset zostało rannych. Akcja pacyfikacyjna wojska trwała od rana 29 czerwca.

29 czerwca 1956 roku premier Cyrankiewicz wygłasza w Poznaniu osławione przemówienie o "obcinaniu rąk".

30 czerwca 1956 roku uchwała KC PZPR o przezwyciężeniu kultu jednostki i jego następstw.

1 lipca 1956 roku zarządzenie o pomocy kredytowej państwa dla gospodarstw chłopskich.

3 lipca 1956 roku powołanie w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych komisji do zbadania działalności służb MSW w czasie wypadków poznańskich.

6 lipca 1956 roku "Trybuna Ludu" zamieszcza artykuł "Pierwsze wnioski" - zmieniający ocenę wydarzeń poznańskich.

15 lipca 1956 roku Warszawa przekroczyła milion mieszkańców.

18 lipca 1956 roku początek obrad VII Plenum KC PZPR (najdłuższego w dziejach tej partii - potrwa do 25 lipca). Spór o zakres demokracji oraz o metody rządzenia i relacje władza-społeczeństwo. Puławianie akceptowali konieczność liberalizacji i demokratyzacji systemu oraz przemian gospodarczych, Natolińczycy krytykowali propozycje wszelkich zmian naruszających istotę systemu, domagali się wskazania odpowiedzialnych za politykę lat ubiegłych (było  wśród  nich  wielu Puławian) i opowiadali się za powrotem W. Gomułki do czynnego udziału w życiu politycznym.

22 lipca 1956 roku wyprodukowanie pierwszego w Polsce telewizora.

Wizyta w Warszawie delegacji ZSRR z Nikołajem Bułganinem na czele - zaniepokojenie liberalizacją i usamodzielnieniem PZPR.

W Chorzowie otwarto Stadion Śląski - największy w Polsce stadion sportowy z widownią na 100 tys. miejsc.

4 sierpnia 1956 roku wchodzi dekret o zniesieniu z dniem 1 stycznia 1957 obowiązkowych dostaw mleka.

 9 sierpnia 1956 roku decyzja o uruchomieniu w Polsce produkcji półprzewodników.

1 sierpnia 1956 roku zwrócenie legitymacji partyjnej Władysławowi Gomułce, przywrócenie członkostwa w partii Zenonowi Kliszce i Marianowi Spychalskiemu.

10 sierpnia 1956 roku decyzja o ustanowieniu Międzynarodowych Targów Poznańskich imprezą coroczną.

26 sierpnia 1956 roku odnowienie jasnogórskich ślubów  Jana  Kazimierza według tekstu napisanego przez prymasa Stefana Wyszyńskiego podczas internowania.

7 września 1956 roku Adam Rapacki  przedstawia na posiedzeniu Biura Politycznego KC PZPR projekt inicjatywy rozbrojeniowej, nazwanej później "planem Rapackiego".

11 września 1956 roku przejęcie więziennictwa przez Ministerstwo Sprawiedliwości (dotąd podlegało Ministerstwu Spraw Wewnętrznych).

18 września 1956 roku umowa o udzieleniu Polsce przez ZSRR kredytu w złocie.

24 września 1956 roku zarządzenie wyborów do Sejmu PRL drugiej kadencji na 16 grudnia 1956 roku (później termin wyborów zostanie przeniesiony na  styczeń 1957 roku)

27 września 1956 roku w Poznaniu rozpoczyna się pierwszy proces oskarżonych o udział w wypadkach czerwcowych.

30 września 1956 roku w Wytwórni Sprzętu Komunikacyjnego w Świdniku rozpoczęto produkcję seryjną śmigłowca Mi-1 (SM-1) na licencji radzieckiej.

W Krakowie rozpoczyna działalność kabaret literacko-muzyczny  "Piwnica"  potocznie zwany "Piwnicą pod Baranami".


8 października 1956 roku rząd PRL zgłasza gotowość do rozpoczęcia rozmów w sprawie polsko-amerykańskich stosunków gospodarczych.

10 października 1956 roku inauguracja "Warszawskiej Jesieni", międzynarodowego festiwalu muzyki współczesnej.

16 października 1956 roku zatwierdzenie wstępnego projektu architektonicznego Teatru Wielkiego Opery i Baletu w Warszawie.

19 - 21 października 1956 roku VIII Plenum KC PZPR wybiera Władysława  Gomułkę  nowym I sekretarzem KC PZPR. Do władz    partii dokooptowano Z. Kliszkę i M. Spychalskiego. Podczas obrad przybyła do Warszawy bez zaproszenia radziecka delegacja rządowa z N. Chruszczowem, Ł. Kaganowiczem i W. Mołotowem, grożąc interwencją w razie naruszenia sojuszu polsko-radzieckiego. Atmosferę niepewności wzmacniają przemieszczenia oddziałów stacjonującej w Polsce Północnej Grupy Wojsk Radzieckich.

24 października 1956 roku uchwalenie przez Sejm PRL ustawy Ordynacja wyborcza do Sejmu PRL.

 28 października 1956 roku Prymas Polski kardynał Stefan Wyszyński powraca do Warszawy po czteroletnim aresztowaniu.

1 listopada 1956 roku odezwa KC PZPR w sprawie wydarzeń na Węgrzech: Byłe kierownictwo Węgierskiej Partii Pracujących zamiast wejść od   razu i konsekwentnie na drogę rozwiązań zgodnych z interesem socjalizmu [...] wezwało na pomoc wojska radzieckie. Była to decyzja tragiczna w skutkach.

2  listopada 1956 roku odezwa KC PZPR dotycząca wydarzeń węgierskich wyraża niepokój, że podstawy socjalizmu są zagrożone i potwierdza wolę partii do umacniania podstaw sojuszu polsko-radzieckiego.

3 listopada 1956 roku oświadczenie rządu PRL potępiające agresję Izraela, Francji i Wielkiej Brytanii na Egipt.

4 listopada 1956 roku powołanie Komisji Wspólnej rządu i Episkopatu Polski.

Umorzenie postępowań wszczętych w związku z wypadkami czerwcowymi.

7 listopada 1956 roku zniesienie zakazu posiadania obcej waluty, złota i platyny.

10 listopada 1956 roku rozszerzenie uprawnień państwowych przedsiębiorstw przemysłowych.

13 listopada 1956 roku uchwała Sejmu PRL w sprawie 5-letniego Planu Rozwoju Gospodarki Narodowej w latach 1956 - 60.

Sejm PRL odwołuje ze stanowiska Ministra Obrony Narodowej, K. Rokossowskiego, powierzając   tę   funkcję   gen. M. Spychalskiemu.

15 listopada 1956 roku powołanie Komisji Planowania przy Radzie Ministrów.

16 - 18 listopada 1956 roku rozmowy polskiej delegacji w Moskwie. Podpisanie wspólnej deklaracji przewidującej m.in. umorzenie polskiego zadłużenia i pozyskanie kredytów na dostawę zboża oraz zwiększenie repatriacji Polaków z ZSRR.

18 listopada 1956 roku protestujący mieszkańcy Bydgoszczy niszczą radiostację zagłuszającą zagraniczne programy radiowe.

19 listopada 1956 roku przyjęcie zasady dobrowolności wstępowania do spółdzielni produkcyjnych.

Ustawa o radach robotniczych, organach samorządu pracowniczego w przedsiębiorstwach.

22 listopada 1956 roku otwarcie XVI Igrzysk Olimpijskich w Melbourne.

24 listopada 1956 roku przyznanie przez rząd PRL bezzwrotnej pomocy gospodarczej Węgierskiej Republice Ludowej.

25 listopada 1956 roku komunikat o zaprzestaniu zagłuszania audycji zagranicznych stacji radiowych w języku polskim.

1 grudnia 1956 roku zgoda władz PRL na objęcie stanowisk biskupów ordynariuszy na Ziemiach Zachodnich.

8 grudnia 1956 roku komunikat Komisji Wspólnej rządu i Episkopatu - przyjęcie zasad  współistnienia państwa i Kościoła.

Zarządzenie Ministra Oświaty w sprawie nauczania religii w szkołach - będzie ona przedmiotem nadobowiązkowym (po kilku latach zostanie religia ponownie wyprowadzona ze szkół).

Zakończenie XVI Igrzysk Olimpijskich, Polska reprezentacja zdobyła: 1 złoty medal (Elżbieta Duńska-Krzesińska w skoku w dal), 4 srebrne i 4 brązowe.

10 grudnia 1956 roku dekret o przywróceniu nazw Katowice (od 1953 roku:  Stalingród) i województwo katowickie.

Zamieszki uliczne w Szczecinie - szturm na konsulat radziecki.

9 - 11 grudnia 1956 roku reaktywacja Związku Harcerstwa Polskiego.

17 grudnia 1956 roku podpisanie umowy o "statusie prawnym   wojsk  radzieckich czasowo stacjonujących w Polsce".

24 grudnia 1956 roku utworzenie Zmechanizowanych Odwodów Milicji Obywatelskiej (ZOMO).

25 grudnia 1956 roku "Tygodnik Powszechny" ukazuje się ponownie pod redakcją Jerzego Turowicza.

28 grudnia 1956 roku Najwyższy Sąd Wojskowy uchyla wyrok z 1953 roku w sprawie biskupa Czesława Kaczmarka.

31 grudnia 1956 roku dekret o zmniejszeniu zakresu stanowisk kościelnych, których obsadzenie wymaga zgody władz państwowych.




Źródło: "Wielka Historia Polski" Wydawnictwo Pinnex, Kraków 2000 

INTERIA.PL
Dowiedz się więcej na temat: marian spychalski | Piwnica pod Baranami
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama
Strona główna INTERIA.PL
Polecamy